ATİNA'DA  DÖRT GÜZEL GÜN ... (YUNANİSTAN)

Atina'ya geldiğimizde ilk anda hissettiğimiz; sakinlik ve huzur, neşe, her yerinde bolca çiçek, beyaz binalar, gülen yüzleriyle yardımsever insanlar oldu. Atina'nın iyileştirici bir özelliği var gibi... Tarih sahnesindeki yerini asırlardır koruyan Atina'da; inanılmaz lezzetler, bizim kültürümüzle çok benzer yemekler, renkli mahalleler, çok fazla tarih, sokak sanatları ile herkes için bir şeyler var. Dünyanın en eski şehirlerinden olan Yunanistan'ın başkenti Atina adını, baş Tanrıçası ve koruyucusu Athena'dan alıyor. Avrupalılara göre: doğu sınır, Doğululara göre: batının giriş kapısı ...

Çok ama çok uzun bir yazı ile karşılaşacağınızı bilmenizi isterim. Benden hikayesi ...

Atina'da çok merkezi bir konumda bulunan '' Omonia '' bölgesinde '' Socrates Project '' e yerleştik. Bir gün önce İzmir'den başlayarak; İpsala, Dedeağaç, Kavala, Selanik üzerinden 26.5 saat süren yolculuğun yorgunluğunu atmış olarak çok güzel bir Atina sabahına uyandık. Haziran ayının başlarında Atina, İzmir ile aynı derecede sıcak bir iklime sahip. Akropolis gezisi ile başlamak Atina'ya merhaba demenin en güzel yolu. Sabah ziyarete açıldığı sırada gezerek, hem sıcaktan daha az etkilenmek hem de uzun giriş kuyrukları nedeniyle zaman kaybetmek istemiyoruz.

Kaldığımız daireden yürüyerek 5 dk uzaklıktaki '' Apollonion Bakery '' sabah kahvaltı tercihimiz oluyor.

55 yıldır hizmet veren, Atina ve çevresinde 27 dükkanı bulunan Apollonion Bakery' de ; ekmekler, börekler, sandviçler, brunch çeşitleri, sandviçler, pizzalar, tatlılar, kekler, kurabiyeler ve dondurma çeşitleri çok göz alıcı.

Yunanlılar ile lezzet tercihlerimizin ne kadar benzer olduğunu daha günün başında görüyoruz.

Yerel halk daha çok paket yaptırıp yoluna devam ediyor. 

Bu kadar çeşit arasından tercih yapmak zor olsa da hepimiz tercihimizi yapıyoruz. Ben Yunanistan da yediğim '' Ispanaklı feta peynirli '' börekleri buralarda çok arayacağa benziyorum. Çay alışkanlığınız varsa Atina'da iyi bir çay bulmak çok zor. İyi bir kahve eşliğinde güzel bir kahvaltı yapıyoruz.

Akropolis'e yürüyerek yarım saat süren yolda, daha sonra çok iyi tanıyacağımız meydanlardan, çarşılardan, tarihi eserlerin yanından geçerek ilerliyoruz.

Akropolis'in bulunduğu tepeyi görüyoruz. Bu sabah bol tırmanışlı geçecek...

 

'' Parthenon '' un bulunduğu tepenin eteklerinde alanın giriş yerine geldiğimizde daha ziyaretçi girişine yarım saat olmasına rağmen çok uzun bir kuyruk ile karşılaşıyoruz. Tavsiyelere uyarak, Online biletimizi daha önce aldığımızdan bilet alış kuyruğuna girmek zorunda kalmıyoruz. Saat 08.00 da online bileti olanlar başka bir kapıdan içeri alınıyorlar. Adım adım tarihin tam içinde yukarılara çıkmaktan çok keyif alıyoruz.

Atina Akropolü, klasik Yunanistan'ın, demokrasinin ve Batı medeniyetinin bir amblemi olarak duruyor. Atina kentinin yukarısındaki kayalık bir tepe üzerinde yer alan ve UNESCO Dünya Mirası Alanı olan bu antik yerleşim, büyük mimari ve tarihi öneme sahip birçok antik binanın kalıntılarını barındırıyor.

Parthenon, ihtişamı ile Atina silüetine hakim olan Akropolis'in baş mücevheri olarak karşımızda duruyor... Parthenon, devasa bir Athena heykelini barındırmak ve Delian Birliği'nin hazinesi olarak hizmet etmek üzere inşa edilmiş, antik Yunan mimarisinin ayırt edici özelliği sayılıyor.

Akropolis'in mimari harikaları yalnızca olağanüstü sanatsal değeri değil aynı zamanda teknik yeniliği de yansıtıyor. Aralarında tanınmış mimarlar '' İktinos '' ve '' Kallikrates '' nde bulunduğu bu yapının tasarımcıları mühendislik zorluklarının üstesinden gelmek için gelişmiş inşaat teknikleri ve optik illüzyonlar kullanmışlar.

Parthenon'un sütunları hafifçe içe doğru eğimli tasarlanmış. Bu da mükemmel düzlük yansımasını yaratıyor. Üstelik Pentelik mermerinin inşaatta kullanılması bu yapılara çağlar boyunca kalıcı güzellik ve dayanıklılık kazandırmış.

'' Akropolis '' terimi, Yunanca '' en yüksek nokta, uç '' anlamına gelen '' akron '' ve '' şehir '' anlamına gelen '' polis '' kelimelerinden geliyor. Bu nedenle Atina Akropolü, deniz seviyesinden 150 metre yükseklikte düz tepeli bir kayanın üzerine kurulmuş olan ve üç tarafı dik kayalıklarla doğal bir kale haline gelen yüksek şehir anlamına geliyor. Atina Akropolü, 2500 yılı aşan geçmişiyle tarihi bir kökene sahip. Akropolis'in en önemli inşaat dönemi MÖ 5. yüzyıl da, özellikle de Perikles'in Altın Çağı'nda yaşanmış. Akropolis öncelikle bir kale ve kutsal alan olarak hizmet etmiş. Atina halkının patronu olarak gördüğü tanrıça Athena'ya adanmış bir yer olmuş. Kalıcı varlığı, eski Atinalıların yaratıcılığının bir kanıtı olarak duruyor ve Batı medeniyetinin erken gelişimine dair bir fikir sunuyor. 

Bu önem, Akropolis'in tarihi öncesi çağlardan bu yana sürekli olarak yerleşime açık olmasıyla daha da artıyor. Yüzyıllar boyunca kralların evi, dini bir merkez ve Atina halkı için sembolik bir yer olarak çeşitli amaçlara hizmet etmiş. Her biri tarihi alanda kendi izlerini bırakan çok sayıda istila ve fetihten sağ kurtulmuş. Akropolis'in ; Parthenon, Erechtheion, Athena Nike Tapınağı ve Propylaea gibi yapıları klasik mimarinin başyapıtları. Bu binalar yüzyıllardır Batı mimarisine ilham veren Dor ve İyon sütunları, frizleri ve alınlıklarıyla öne çıkıyor.

Erechtheion'un, MÖ. 480 yılında Persler tarafından yıkılan Athena Polias'a adanmış eski bir tapınağın yerine inşa edildiği düşünülüyor. Erechtheion'un en ikonik özelliğiolan ''Karyatidler Sundurması'' , tapınağın güney bölümünde yer alıyor. Destek sütunları olarak işlev gören yontulmuş kadın figürlerininLaconic Karyes kentinden bakire kızları temsil ettiği düşünülmektedir, dolayısıyla isimleri de buradan geliyor.

Şu anda Erechtheion'da bulunan Karyatidler, bir zamanlar tapınağı süsleyen orijinallerinin kopyaları. Heykellerden biri, Parthenon'dan günümüze ulaşan dekoratif heykellerin yarısından fazlasıyla birlikte, 1821 Yunan Bağımsızlık Savaşı öncesinde, 1799-1802 yılları arasında  Lord Elgin tarafından yerinden sökülmüş... Kalan beş tanesi 1978 yılında koruma, muhafaza ve restorasyon amacıyla tapınaktan çıkarılmış ve şu anda Akropolis Müzesinde sergileniyor. Yunan hükümeti Akropolis heykellerinin ülkelerine iadesini resmen talep etmiş, Birleşik Krallık hükümeti ve British Museum ise bunu reddetmiş...

Akropolis'in dini özü, fiziksel yapılarıyla derinden iç içe geçmiş. Kentin en kutsal bölgesi olan burası, Athena ve diğer tanrılar onuruna düzenli olarak festivallerin ve dini törenlerin yapıldığı merkez üssü durumundaymış. Akropolis' teki bir diğer seçkin tapınak olan Erechtheion, Athena ile Poseidon arasında şehrin himayesi için yapılan yarışmanın yeri olduğuna inanılan sitenin en kutsal yerine inşa edilmiş.

Akropolis'te çok sayıda efsane var, heykel ve dekorasyonlarda fiziksel olarak temsil edilmekteler. Çeşitli tanrı tasvirleri, devler ile Olimpiya tanrıları arasındaki savaşlar ve Athena'nın hayatından sahneler bulunuyor. Akropolis ile ilişkilendirilen mitoloji, yalnızca dönemin dini inançlarına ışık tutmakla kalmıyor, aynı zamanda Atina halkının sivil değerlerini ve kültürel kimliğini de yansıtıyor.

“Atina şehri yeni kurulmaktadır ve şehrin tanrısının kim olacağına karar vermek için bir yarışma düzenlenir. Bütün Olimpos tanrıları bir araya gelirler. Finale iki tanrı kalır: denizler, atlar ve depremler tanrısı Poseidon ile zeka, sanat, strateji, ilham ve barış tanrıçası Athena. Şehre en büyük hediyeyi verecek olanı şehrin tanrısı olmasına karar verilir. İlk olarak kendinden emin Poseidon öne çıkar. Meşhur üç dişli yabasını yere vurur ve yer yarılarak bir at ortaya çıkar. Poseidon atı herkese göstererek “Bu evcil bir attır, sizi istediğiniz yere götürür ve yüklerinizi de taşır” der. Bütün tanrılar büyülenmiştir bu hayvan karşısında (Bir diğer versiyonunda ise yerden su fışkırdığı ancak bunun Ege’nin tuzlu suyu olmasının hoş karşılanmadığı anlatılıyor). Athena ise küçük bir gülücük atar ve ünlü mızrağını yere saplar. Mızrağın saplandığı yerden bir filiz çıkar ve çok güzel bir zeytin ağacı olur. “Bu ağaç yüzyıllarca yaşar, meyveleri yeşilken yenir, olmadı saklarsınız kararır yine yenir, ezip yağını çıkarır yemek yaparsınız, aynı yağı yakar karanlığı aydınlatırsınız. Aynı zamanda bozulmaz ve bozulmasını istemediğiniz yiyecekleri yağında saklarsınız. Çekirdeğinden elyaf yaparsınız, ağacın dallarından odun elde edersiniz. Bu da benim size hediyem” der zeka ve strateji tanrıçası. Bütün tanrılar bakakalmıştır bu ağaca. Hepsi tebrik eder Athena’yı, artık şehir ona aittir. Şehrin ismine de Atina denecektir bundan sonra. Poseidon ise, belki de bir tanrıçaya yenilmekten, tüm siniriyle üç başlı mızrağını dağa fırlatır. Hala mızrağın izinin o dağda, Athena’nın o meşhur ağacının da Akropolis’te olduğuna inanılır bu topraklarda…”

Akropolis'in ana giriş kapısı '' Propylaea '', içindeki kutsal alanlara açılan anıtsal bir kapı görevi görüyor. 
Mimar Mnesicies tarafından tasarlanan ve MÖ 437 ile 432 arasında inşa edilen bu iddialı proje, Peioponnesos Savaşı'nın patlak vermesi nedeniyle hiçbir zaman tam olarak tamamlanamamış.

Yine de Propylaea, büyük Dor sütunları ve iyonik sütunlarla süslenmiş iç mekanıyla hala ziyaretçileri etkiliyor.

Görülmemiş bir ziyaretçi akını var. Yazın kavurucu sıcağından kaçınmak için en iyi ziyaret zamanı ilkbahar veya sonbahar mevsimi olarak tavsiye ediliyor.

Görkemli kapı Propylaea'dan geçip Akropolis yamaçlarından aşağıya inmeye başladığımızda bizi Dionysos Tiyatrosu karşılıyor. Akropolis'in güney yamacındaki en büyük anıt olan Dionysos Tiyatrosu; korunmuş oturma yerlerinin kalıntıları orijinal devasa kompleksin sadece küçük bir bölümünü temsil ediyor.

Akropolis